Bel Ağrısı
08/07/2020
2018

Bel Ağrısı

 

Bel ağrısı önemli bir sağlık sorunudur. Toplumun %85’i,  yaşamları boyunca en az bir kez bel ağrısı geçirmektedir. Hareketsiz hayat tarzı, masa başı çalışma koşulları, uzun süre sabit ve  kötü bir pozisyonda kalmak bel çevresindeki kasların güçsüzleşmesine, dengesizliğine,  esneklik kaybına yol açmakta ve kaçınılmaz olarak bel ve omurga ağrıları baş göstermektedir.Bel ağrıları kas, kemik, kıkırdak, eklem ve disk kaynaklı olabilir. Bazen bıçak saplanır gibi delici, keskin ve belirli bir bölgede hissedilirken bazen daha künt, zonklayıcı, yanıcı tarzda olabilir.

 

Belden çıkan sinirlere baskı oluşmuşsa kalçaya ve bacağa yayılan uyuşma, karıncalanma, his kaybı gibi duyu bozuklukları da tabloya eşlik edebilir.

6 haftadan daha kısa süren ağrılar, akut bel ağrısı olarak isimlendirilir. Yarısından çoğu 6 hafta sonunda iyileşir. %30 kadarında ağrı tekrarlayabilir ve ısrarcı hale gelebilir. 3 ayda daha uzun süren ağrılar kronik bel ağrılarıdır. Genellikle yapısal veya işlevsel bir bozukluğun habercisidir.

 

Bel ağrısı nedenleri:

Bel ağrılarını oluşum mekanizmaları açısından başlıca 2 gruba ayırabiliriz

 1-Mekanik bel ağrıları: Tüm bel ağrılarının %90-95’ini oluşturur. Omurgadaki yapısal bozukluklar, kas zafiyetleri, fıtıklar, tramva ve zorlanmalara bağlı ağrılar bu gruptadır. Ayrıca dejeneratif dediğimiz yıpranma ve kireçlenmeye bağlı ağrılar da bu gruba dahildir. Mekanik ağrılar dinlenmekle azalır, hareketle artar, genelde sıcakla rahatlar. Sabah kalkınca bariz bir tutukluk hissi yoktur. Bu gruba giren bazı hastalıklara daha yakından göz atalım

Bel Fıtığı (Lomber Disk Hernisi)

Belimizde 5 adet omur ve aralarında da disk denilen  yastıkçıklar bulunur. Tekrarlayan yüklenmeler, kötü postür, sürekli eğilir pozisyonda çalışma gibi nedenler, disklerin en dış katmanında yırtılmasına, disk merkezindeki içeriğin arkaya doğru taşıp omurilik ve sinirlere baskı yapmasına yol açabilir.  Fıtığın görüldüğü seviyeye bağlı olarak kalçadan uyluğa ve parmak ucuna kadar yayılan ağrı, uyuşma, karıncalanma olabilir. İleri aşamalarda ayakta düşme, idrar yapmada güçlük ve iktidarsızlık tabloya eşlik edebilir.

Toplumdaki genel kanının aksine bel ağrılarının yalnızca %10 kadarı bel fıtığına bağlıdır.Ve bu fıtıkların da %10-15’i ameliyat aşamasına gelir.

Kireçlenme (Lomber Spondiloz)

İleri yaşla birlikte yapısı bozulan diskler  işlevlerini tam olarak yerine getiremez .Omurların alt ve üst  yüzeyindeki kemik doku , genişleme ve çıkıntılar yapma yoluyla basıncı eşitlemeye çalışır. Omurganın doğal bir adaptasyon mekanizması olan kireçlenme, hareket kaybına yol açar, ağrılı duruma gelir veya sinirlere baskı yaparsa tedavi edilmesi gerekir.

Kanal Darlığı (Spinal Stenoz)

Omurga içindeki omuriliğinin, kireçlenme, kayma veya kalınlaşan bağ dokusu tarafından baskıya uğrayarak sıkışmasıdır. Belli bir mesafe yürüyüşten sonra bacaklara yayılan ağrı oluşması, öne doğru eğilme ve oturma ile hafiflemesi tipiktir. Geriye doğru eğilme ile ağrı artar.

2-İnflamatuar (yangılı) bel ağrısı: İltihaplı romatizmalar (Ankilozan Spondilit), mikrobik hastalıklar (Tbc, brucella), kanserler (direk tutulum veya çevreden yayılım) başlıca nedenlerdir.Mekanik bel ağrısının aksine istirahatle artar, hareketle azalır,  gece yoğundur. Sabahları 1 saate yakın tutukluk olur. Sıcak ağrıları arttırabilir. Genelde laboratuvar bulgularında bozulmalar olur.

Bunun dışında kemik erimesi, metabolik hasstalıklar, stress ve farklı romatizmal tutulumlar da bel ağrısına yol açabilir.

TEDAVİ

İlaç ve istirahat tedavisi:

 Mekanik bel ağrılarında çok uzun süre yatak istirahati önermiyoruz. 2-3 günlük dinlenmeden sonra kontrollü bir şekilde günlük hayata dönebilir. Ağrı kesici romatizmal ilaçlar (Antienflamatuar ilaçlar) yalnız ağrı kesmek için değil, o bölgede oluşan ödemi yok etmek için de kullanılır. İltihaplı romatizmalarda uzun süre ilaç kullanımı gerekebilir.

Egzersiz ve fizik tedavi:

Maalesef ki hastalarımız televizyondan, internet ortamından veya edindikleri bir broşürden bakarak kontrolsüz bir biçimde hareketler yapmakta ve zaman zaman ağrılarında artmaya neden olabilmekteler. Egzersizler ciddi bir tedavi yöntemidir. Doktor tarafından hastaya ve hastalığa göre düzenlenir. Bu konuya özellikle dikkat edilmelidir. Temel olarak germe ve esneme egzersizlerimiz ön planda uygulanır.Zamanla kuvvetlendirme egzersizlerine geçilir. Tedavi programında fizik tedavinin  ayrı bir yeri vardır. İyileşme sürecini kısaltır, kullanılacak ilaç miktarını azaltır, orta ve uzun vadeyi programlayarak hastalığın tekrar riskini azaltır.Burada da tanı çok önemlidir.İltihaplı romatizmaların yangılı dönemlerinde soğuk fizik yapılmalıdır.

Diğer tedaviler

Sinir kök enjeksiyonları, masaj, manipülasyon, kuru iğne, bel çevresi kaslara yapılacak ozon, mezoterapi, nöralterapi, kinezyolojik bantlama, kupalama, kaplıca gibi yöntemler de duruma göre tedaviye eklenebilir